Thursday, 8 March 2012

 ਤਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਮਨ ਵੀ ਰੰਗੋ ਹੋਲੀ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ
ਰੰਗ, ਅਬੀਰ, ਗੁਲਾਲ, ਸ਼ਰਾਰਤ ਤੇ ਮਸਤੀ, ਭਾਂਗ ਦੀ ਪਿਆਲੀ ਤੇ ਮਸਤਾਨਿਆਂ ਦੀ ਟੋਲੀ 'ਚ ਮਨਾਈ ਹੋਲੀ। ਜੀ ਹਾਂ, ਲਾਲ, ਹਰਾ, ਪੀਲਾ, ਨੀਲਾ ਤੇ ਗੁਲਾਬੀ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਦੇ ਹਰ ਰੰਗ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਕੈਨਵਾਸ ਤੇ ਉਤਾਰਣ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਹੋਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ।
ਉਂਝ ਤਾਂ ਹੋਲੀ ਦਾ ਨਾਮ ਸੁਣਦੇ ਹੀ ਸਾਡਾ ਦਿਲ ਸ਼ੈਤਾਨੀ ਕਰਨ ਨੂੰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ 'ਤੇ ਰੰਗ ਸੁਟਿਆ ਜਾਵੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕਿਸੇ ਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਗੁਬਾਰਾ ਸੁਟਿਆ ਜਾਵੇ ਪਰ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਇਕ ਪਾਸੇ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਗਲ ਕਰੀਏ ਹੋਲੀ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦੀ ਤੇ ਇਹ ਕਾਫੀ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੈਤਰਾਜ ਹਿਰਣਕਸ਼ਿਅਪ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਜਿੱਤ ਚੁਕਿਆ ਸੀ ਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਜਾ ਨੂੰ ਆਦੇਸ਼ ਦਿਤਾ ਕਿ ਹੁਣ ਸਿਰਫ ਮੇਰੀ ਪੂਜਾ ਹੋਵੇਗੀ ਪਰ ਉਸਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਖੜਾ ਹੋ ਗਿਆ ਉਸਦਾ ਆਪਣਾ ਬੇਟਾ ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ। ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ ਵਿਸ਼ਣੂ ਭਗਤ ਸੀ ਤੇ ਉਹ ਵਿਸ਼ਣੂ ਭਗਵਾਨ ਦੀ ਹੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਹਿਰਣਕਸ਼ਪ ਨੂੰ ਗਵਾਰਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ 'ਤੇ ਕਈ ਜ਼ੁਲਮ ਕੀਤੇ ਪਰ ਉਹ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ, ਹਰ ਵਾਰ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਣੂ ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਰੇ। ਫਿਰ ਪ੍ਰਹਲਾਦ ਨੂੰ ਸਬਕ ਸਿਖਾਉਣ ਲਈ ਹਿਰਣਕਸ਼ਪ ਨੇ ਭੈਣ ਹੋਲਿਆ ਨੂੰ ਕਿਹਾ। ਹੋਲਿਕਾ ਨੂੰ ਵਰਦਾਨ ਮਿਲਿਆ ਸੀ ਕਿ ਅੱਗ ਉਸਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਲਾ ਸਕਦੀ, ਹੋਲਿਕਾ ਪ੍ਰਹਲਾਦ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅੱਗ 'ਚ ਬੈਠ ਗਈ। ਆਸ਼ਾ ਸੀ ਕਿ ਪ੍ਰਹਲਾਦ ਡਰੇਗਾ ਪਰ ਉਹ ਨਹੀਂ ਡਰਿਆ ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਣੂ ਦਾ ਨਾਂ ਜਪਦਾ ਰਿਹਾ। ਪ੍ਰਹਲਾਦ ਸਹੀ ਸਲਾਮਤ ਅੱਗ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਗਿਆ ਪਰ ਹੋਲਿਆ ਅੱਗ 'ਚ ਸੜ ਗਈ। ਮਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੋਲਿਕਾ ਨੂੰ ਕੱਲੇ ਹੀ ਅੱਗ 'ਚ ਜਾਣ ਦਾ ਵਰਦਾਨ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਇਸੀ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਅਗੇ ਜਾਰੀ ਰਖਦੇ ਹੋਏ ਲੋਕ ਹੋਲੀ ਜਲਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਹੋਲੀ ਦੀ ਇਕ ਹੋਰ ਕਹਾਣੀ ਭਗਵਾਣ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਭਗਵਾਨ ਨੇ ਰਾਧਾ ਤੇ ਬਾਕੀ ਗੋਪੀਆਂ ਨਾਲ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਖੇਡਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਉਂਝ ਵੀ ਉਹ ਰਾਸ ਰਚਾਉਣ 'ਚ ਮਾਹਿਰ ਜੋ ਸਨ। ਰਾਸ ਦਾ ਇਹ ਰੂਪ ਯਾਨਿ ਕਿ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਖੇਡਣ ਦੀ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ ਲੋਕਾਂ 'ਚ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਬੈਠ ਗਈ ਤੇ ਹੁਣ ਵੀ ਚਲ ਰਹੀ ਹੈ।

No comments:

Post a Comment